تلف حکمیزوال سلطنت مالک نسبت به مال خود را تلف حُکمی گویند و از این عنوان در باب تجارت و غصب سخن رفته است. ۱ - منظور از تلف حُکمیتلف عین مال یا حقیقی است و یا حکمی. حقیقی یعنی از بین رفتن مال در خارج و حکمی یعنی زوال سلطنت مالک بدون آنکه عین مال در خارج از بین برود. ۲ - اسباب زوال سلطنت مالکسبب زوال یا حکم شارع است، مانند آنکه مال به عقد لازم به دیگری منتقل شود. زوال سلطنت در این فرض که از آن به تلف تعبّدی و تلف شرعی نیز تعبیر میشود به حکم شارع است. و یا سبب زوال عارض شدن امری است که مانع دسترسی مالک به مال خود میگردد، مانند غرق شدن مال و یا به سرقت رفتن آن. [۱]
هدی الطالب، ج۳، ص۶۲۸-۶۲۷.
۳ - حکم سقوط خیار غبن و عیب با تلف حکمیدر اینکه خیار غبن و نیز خیار عیب با تلف حکمیِ عین ساقط میشود یا نه، اختلاف است. [۲]
حاشیة المکاسب (ایروانی)، ج۲، ص۳۴.
۴ - حکم تلف عین مال غصبیغاصب، ضامن عین مال غصبی است و در صورت تلف؛ چه به تلف حقیقی و یا حکمی، مثل یا قیمت آن بر عهده او ثابت میگردد. [۵]
تحریر المجلة،(قسم اوّل)، ص۹۴-۹۳.
[۶]
تحریر المجلة،(قسم اوّل)، ص۱۳۵.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۱۷. |